In het leven om ons heen is digitalisering niet meer weg te denken. Ook op het boerenbedrijf wordt data steeds belangrijker. Zo vragen afnemers van agrarische producten steeds vaker om registraties van gebruikte middelen om zo te kunnen verantwoorden dat het voedsel veilig geproduceerd is. Verder moet de boer ook allerlei data aanleveren aan de overheid ten behoeve van de Gecombineerde Opgave en de GLB Ecoregeling. En hoewel er veel ontwikkelingen zijn op het gebied van apps, modellen en algoritmes om data te verwerken en inzicht te geven, staat de datapositie van de boer niet altijd centraal. Dit resulteert in een wirwar van systemen.
Datastromen in beeld brengen
Binnen het AGROS werkpakket ‘Infrastructuur voor data’ hebben we 10 akkerbouwers in Nederland geïnterviewd om de datastromen en stakeholders op hun bedrijven in beeld te brengen. De akkerbouwers verschilden qua bouwplan, regio en mate van digitalisering. Wat opvalt is dat er aan de kant van de machines (tractoren, GPS-systemen en werktuigen) veel automatische data-uitwisseling plaats vindt, maar dat boeren daar nauwelijks gebruik van maken. Voor de boer zijn er bijvoorbeeld veel apps beschikbaar die vanuit allerlei bronnen gegevens bij elkaar brengen.
Een stap te ver voor de boer
Data vanuit toeleveranciers, loonwerkers en afnemers zijn daarentegen nog weinig digitaal en geven vooral informatie op bedrijfs- en partijniveau (product). De boer moet zelf veel handmatig werk verrichten om de data te verzamelen en te vertalen naar gewas- en perceelsniveau. Pas dan levert deze informatie toegevoegde waarde op bij bijvoorbeeld benchmarking (denk aan opbrengstvergelijking) of bij het berekenen van mestruimte. Door de wirwar van systemen en omdat systemen niet goed met elkaar kunnen ‘praten’, moet de boer veel gegevens dubbel en handmatig invoeren. Dit is niet alleen tijdrovend, het brengt ook kans op fouten met zich mee. Om de data vervolgens ook nog bij elkaar te brengen voor een goede evaluatie van de teelt of om te kunnen sturen op teeltmanagement is een stap te ver. De analyse van deze datastromen is een bevestiging van de knelpunten die eerder beschreven zijn in een haalbaarheidsstudie van de PPS PL4.0.
Initiatieven om de datapositie van de boer te verbeteren
Gelukkig zijn er initiatieven die werken aan deze issue. Zo is er een Roadmap naar een data-ecosysteem in de Open Teelten opgesteld en is het project PPS Data Op Orde in de Open Teelten gestart om de datapositie van de boer te verbeteren. Ook hebben we een nieuwe PPS AGROS II ingediend waarin we graag willen werken aan het implementeren van digitale hulpmiddelen om data op het boerenbedrijf nuttig in te zetten.
Binnen dit AGROS werkpakket worden er nog scenario’s uitgewerkt voor een “data infrastructuur voor de toekomst” en worden een aantal platformen geanalyseerd op hoeverre zij voldoen aan de Gedragscode Datagebruik Akkerbouw van BO-Akkerbouw.