Vanwege de uitdagingen in (bijna) real-time ziektedetectie op melkveebedrijven worden zieke koeien vaak laat in de praktijk gedetecteerd. Hierdoor vermindert de kans op succesvolle behandeling en herstel van het dier, wat uiteindelijk leidt tot economische verliezen en een vermindering van dierenwelzijn. Om deze redenen worden real-time, niet-invasieve monitoring methodes continu bestudeerd in onderzoek en toegepast op melkveebedrijven. Wanneer we denken aan de gassen die door de neus en mond van koeien worden uitgestoten, denken we meestal aan methaanemissie. Moeten we daar stoppen, of moeten we juist verder onderzoeken? In de ‘dairy-use’ case van het AGROS-project (gefinancierd door TKI Agro & FOOD, IMEC/OnePlanet en het Melkveefonds) hebben we gewerkt aan het verbreden van de reikwijdte van de ademanalyse. Een specifiek aandachtspunt in dit onderzoek is ziektedetectie.
Om een overzicht te hebben van de nieuwste kennis en methoden hebben we de beschikbare literatuur over het gebruik van ademanalyse om zieke koeien te onderscheiden van niet-zieke koeien systematisch beoordeeld. Uit een pool bestaande uit meer dan 200 research papers hebben we een selectie gemaakt voor diepgaand onderzoek. Enkele van de belangrijkste resultaten zijn vorig jaar gepresenteerd tijdens de Welfare Quality Network Seminar in Wageningen. Onderzoek naar ademanalyse om zieke koeien op te sporen richtte zich voornamelijk op koeien geboren vóór het jaar 2000. Echter, sindsdien worden ook kalveren vaker onderzocht. De ziekte die tot nu toe het vaakst wordt onderzocht door middel van ademanalyse is ketose, maar de resultaten laten zien dat er potentieel ook andere ziektes mee kunnen worden opgespoord.
Verder hebben we in samenwerking met HAS green academy deelgenomen aan een experiment om het potentieel van adem aceton concentratie te evalueren om zo de ketose-status bij Holstein koeien te volgen. Eén onze bevindingen was dat de stijging in serum β-hydroxybutyraat (een van de belangrijkste biomarkers van ketose bij koeien) gerelateerd is aan een stijging van de concentratie van adem aceton. Ook hebben we aangetoond dat longitudinale gegevens nodig zijn om een stijging van adem aceton waarden bij individuele koeien te detecteren, in plaats van eenmalige spotmetingen.
Dit jaar zullen we ons werk voortzetten om de mogelijkheden van ademanalyse als een real-time, niet-invasief controlemiddel voor melkveehouderijen van de toekomst verder te verkennen.